Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gümrük İdareleri Başkanları Sekizinci Toplantısı 9 Haziran 2022 tarihinde Kırgızistan'ın başkenti Bişkek’te gerçekleştirildi.
Kırgız Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Devlet Gümrük İdaresi Başkanı Samat Isabekov’un ev sahipliğinde ve TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev’in moderasyonunda düzenlenen toplantıya, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakan Yardımcısı ve Gümrük İdaresi Başkanı Rıza Tuna Turagay, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Gümrük Komitesi Başkan Birinci Yardımcısı Ismayil Huseynov, Kazakistan Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Devlet Gelir Komitesi Başkan Yardımcısı Kairat Dzhumagulov, Özbekistan Cumhuriyeti Devlet Gümrük Komitesi Başkan Yardımcısı Ilkhom Mukhtorov ve AGİT Bişkek Program Ofisi Başkanı Alexey Rogovoy katıldı.
TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev, 12 Kasım 2021 tarihinde İstanbul'da düzenlenen TDT 8. Zirvesinde Devlet Başkanlarının ilgili talimatlarına atıfta bulunarak, özellikle ulaştırma koridorlarının ve gümrük sınır kontrol noktalarının kesintisiz çalışmasının sağlanması olmak üzere, Sekretarya'nın gümrük prosedürlerinin kolaylaştırılması ve basitleştirilmesine yönelik mevcut çabaları hakkında katılımcılara bilgi verdi.
Kervansaray Projesi (dijital gümrük) kapsamında kara sınır geçiş noktalarının altyapısının uluslararası standartlara uygun olarak iyileştirilmesinin, gümrük süreçlerinin otomasyonu ve dijitalleştirilmesinin ve transit işlemleri için ortak çevrimiçi sistemin oluşturulmasının, TDT Üye Devletlerinin sınır ötesi ticaretini hızlandıracağını ve Trans-Hazar Uluslararası Doğu-Batı Orta Koridoru'nun rekabet gücünü artıracağını kaydetti.
TDT Üye Devletlerinin Heyet Başkanları yaptıkları konuşmalarda, gümrük prosedürlerinin basitleştirilmesi, modernizasyonu, standardizasyonu ve uyumlaştırılması, dijital araçların gümrüklerde daha fazla uygulanması, en iyi uygulamaların paylaşılması ve kapasite geliştirme programları yoluyla bölgesel entegrasyona yönelik ortak faaliyetlerin sürdürülmesinin gerekliliğini vurguladılar.
Toplantının önemli neticelerinden birisi, TDT Üye Devletleri Hükümetleri tarafından Eylül 2022'de İstanbul imzalanması planlanan “Türk Devletleri Teşkilatı Hükümetleri Arasında Basitleştirilmiş Gümrük Koridoru Kurulmasına İlişkin Anlaşma”nın nihai versiyonunun kabul edilmesi oldu.
Taraflar ayrıca “Kervansaray Projesi”nin uygulanması; Üye Devletler tarafından 2022-2023 döneminde eğitim ve kapasite geliştirme programlarının takvimi, Modern dijital araçların (“e-TIR”, “e-İzin” ve “e-CMR”) uygulanması yoluyla TDT Üye Devletlerinde ulaştırma ve transit prosedürlerinin kolaylaştırılmasında Kamu -Özel Sektör Ortaklığı, ilgili uluslararası kuruluşlarla işbirliği içinde ortak çalıştayların düzenlenmesi; TDT Modern İpek Yolu Ticaret Kervanı Gösteri Turu gibi konularda istişarelerde bulundular.