Türk Konseyi 4. Ulaştırma Bakanları Toplantısı 17 Nisan 2019 tarihinde Bişkek'te düzenlenmiştir.

Türk Konseyi 4. Ulaştırma Bakanları Toplantısı 17 Nisan 2019 tarihinde Bişkek'te düzenlenmiştir.
Kırgız Cumhuriyeti Ulaştırma ve Yollar Bakanı Zhanat Beishenov'un ev sahipliğini yaptığı Bakanlar Toplantısını Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev yönetmiştir. Toplantıya, Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve Altyapının Geliştirilmesi Bakan Yardımcısı Berik Kamaliev, Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Selim Dursun, Azerbaycan Cumhuriyeti Ulaştırma, Haberleşme ve Yüksek Teknolojiler Bakanlığı, Ulaştırma Düzenleme Dairesi Başkanı Javid Najafov, Macaristan İnovasyon ve Teknoloji Bakanlığı, Ulaştırma Politikalarından Sorumlu Devlet Sekreteri László Mosóczi iştirak etmiştir.

Açılış konuşmasında Genel Sekreter Baghdad Amreyev, ulaştırmanın üye ülkelerin sosyo-ekonomik kalkınmasında önemli rol oynadığını vurgulamış ve bu konunun üye ülkeler arasında devam etmekte olan başlıca işbirliği alanlarından birisi olduğunu ifade etmiştir.

Genel Sekreter, geçtiğimiz birkaç yıl içerisinde, Trans Hazar Ulaştırma Koridorundaki önemli gelişmelere, özellikle koridordaki lojistik maliyetlerin azaltılması, Aktau Limanı'nda Tek Pencere sistemi bazlı modern gümrük prosedürlerine geçişle birlikte liman maliyetlerinin azalması, nakliye işlemlerinin daha hızlı ve ucuz hale gelmesi, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun açılması, Marmaray Demiryolu Tüneli, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli'nin tamamlanması, Bişkek-Naryn-Torugart karayolunun yeniden imarı ve devam etmekte olan Çin-Kırgızistan-Özbekistan demiryolu projesine dikkat çekmiştir.

Genel Sekreter ayrıca, Türk Konseyi Üye Devletleri arasında ulaştırma alanındaki işbirliğinin Zirveler Gündemi'nin ana ve en önemli maddelerinden biri olduğunu belirtmiş, Üye Devlet Başkanlarının, Türk Konseyi Üye Ülkeleri arasında ulaştırma alanındaki işbirliğinin artırılmasının yanı sıra, üye ülkelerden geçen Hazar Ulaştırma Koridorunun Doğu-Batı ticaretinde etkin ve sürdürülebilir bir rota haline getirilmesine büyük önem verdiklerini belirtmiştir.

Bakanlar toplantısının bir gün evvelinde düzenlenen Türk Konseyi Ulaştırmanın Geliştirilmesine İlişkin Çalışma Grubu'nun 8. Toplantısı sırasında uzmanlar, potansiyel çok taraflı işbirliği mekanizmaları gibi Üye Devletler arasında ulaşım ve transit operasyonlarını (karayolu, demiryolu, deniz) kolaylaştırmak için alınması gereken önlemler ve Üye Devletlerle Özbekistan, Türkmenistan ve Macaristan arasında ulaştırma alanında işbirliğini artırmak için Trans Hazar koridorunun geliştirilmesine yönelik fırsatlar ele alınmıştır.

Üye Devletler, koridorun verimliliğini tanıtmak amacıyla, Trans Hazar-Koridoru boyunca bir ticaret kervanı turu çalışması yapılması hususunda mutabık kalmışlardır. Taraflar ayrıca, Mayıs 2019’da Aktau’da üst düzey hükümet yetkilileri, Üye Devletlerin ve bölgedeki diğer ülkelerin tüm taşımacılık türlerinden (karayolu, demiryolu, deniz, hava) lojistik şirketleri, liman, kuru liman ve lojistik merkezlerinin temsilcilerinin yanı sıra önde gelen bölgesel ve uluslararası kuruluşların yetkililerinin katılımıyla bir Uluslararası Lojistik Forumu’nun düzenlenmesini kararlaştırmışlardır.

Kırgız Cumhuriyeti Ulaştırma ve Yollar Bakanı Zhanat Beishenov, Kırgızistan'ın Çin-Avrupa hattında yük taşımacılığında sahip olduğu geçiş potansiyelinin önemine dikkat çekmiş ve Türk Konseyi çatısı altında dost ve kardeş Türk Dili Konuşan ülkelerle tesis edilen işbirliğinin, karasal bir ülke olan Kırgızistan'ın açık denizlere ve diğer uluslararası ulaşım ağlarına erişmesine imkân sağlayacağını vurgulamıştır. Tarafları, ülkesinin devam eden altyapı modernizasyon çalışmaları hakkında bilgilendiren Bakan Zhanat Beishenov, Üye Devletleri, ulaştırma altyapı projelerine katkıda bulunmak için Kırgızistan'a yatırım yapmaya davet etmiştir. Aynı zamanda, ülkenin zengin turizm potansiyeline dikkat çeken Bakan Beişenov, Üye Devletler arasında hava taşımacılığı alanında işbirliğinin önemini ve Kırgızistan'ın, Üye Devletlerin havayolu şirketlerine doğrudan kargo ve yolcu rotaları kurma konusunda elverişli koşullar sağlamaya hazır olduğunu belirtmiştir.

Trans Hazar Koridorunun tüm Türk Konseyi Üye Devletlerinin ortak geleceği olduğunu vurgulayan Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Selim Dursun, Tarafları, koridorun etkinliğini azaltan idari ve bürokratik engelleri aşmak için gerekli adımları atmaya davet etmiştir. Bakan Yardımcısı tarafları karayolu taşımacılığı işlemlerinde, sınır geçiş noktalarında ve Hazar Denizi geçişinde karşılaşılan zorlukların üstesinden gelip, koridoru kesintisiz ve sürdürülebilir hale getirme hususunda da birlikte çalışmaya çağırmıştır. Bakan Yardımcısı Dursun, Taraflara, Azerbaycan ve Gürcistan işbirliğiyle Türkiye’nin, UNECE’nin Birleşik Demiryolu Hukuku (URL) çalışmaları kapsamında tek bir taşıma belgesiyle Mersin’den (Türkiye) Bakü’ye ilk defa bir demiryolu sevkiyatı yaptığını bildirmiştir.

Kazakistan Kurucu Cumhurbaşkanı Nazarbayev'in, Çolpon-Ata Zirvesi sırasında, tarife politikaları ve idari prosedürleri kolaylaştırmak için yoğun çalışmalar yapılması gerektiğine ilişkin tespitlerine atıfta bulunan Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve Altyapının Geliştirilmesi Bakan Yardımcısı Berik Kamaliev, Hükümetin hali hazırda Trans Hazar Uluslararası Koridoru boyunca nakliye tarifelerini optimize ettiğini bildirmiştir. Ulaştırma lojistik merkezlerinin gelişiminin, Kazakistan'ın Türk Konseyi Üye Devletleri ile dış ekonomik ve ticari ilişkilerinin ana bileşenlerinden biri olduğunu belirten Bakan Yardımcısı Kamaliev, koridorun rekabet edebilirliği için etkin ulaştırma lojistik altyapısının da sağlanmasının gerekliliğini vurgulamıştır. Bakan Yardımcısı ayrıca, Kazakistan’ın Mayıs 2019’da Aktau’da Türk Konseyi ile ortaklaşa Uluslararası Lojistik Forumu yapmaya hazır olduğunu ve Türk Konseyi Üye Devletlerinin aktif katılımını beklediklerini ifade etmiştir.

Azerbaycan Cumhuriyeti Ulaştırma, Haberleşme ve Yüksek Teknolojiler Bakanlığı, Ulaştırma Düzenleme Dairesi Başkanı Javid Najafov, Azerbaycan’da devam etmekte olan ulaştırma projeleri ve ülkede uygulanan ulaştırma-lojistik altyapısının modernizasyonunu hakkında katılımcılara güncel bilgi aktarmış ve Azerbaycan Hükümeti'nin Trans Hazar Koridorunun verimliliğini artırmak için gerekli optimizasyon ve kolaylaştırıcı önlemlere verdiği özel önemin altını çizmiştir.

Macaristan İnovasyon ve Teknoloji Bakanlığı, Ulaştırma Politikalarından Sorumlu Devlet Sekreteri László Mosóczi, Macaristan Hükümetinin Türk Konseyi Üye Devletleri ile işbirliğine hazır olduğunu belirtmiş ve Türk devletlerinin transit pozisyonunu vurgulayarak, AB ile yakın ilişkileri olan Macaristan'ın, Trans-Türk rotasının batı ucundaki toplama ve dağıtım noktası olarak çalışabileceğini bildirmiştir. Bakan ayrıca, Macaristan'ın Türk Konseyi Üye Devletleri ile uluslararası karayolu taşımacılığı alanındaki ikili işbirliğinin gelişimini ve yaşanan diğer gelişmeleri de memnuniyetle karşıladıklarını belirtmiştir.

Toplantı sırasında, Bakü Uluslararası Deniz Ticaret Limanı Genel Müdür Yardımcısı Akbar Karimov, Türk Konseyi Kardeş Limanları arasındaki mevcut işbirliğinin yanı sıra Çin-Avrupa ekseninde yük akışını çekme potansiyeli hakkında bir sunum yapmıştır.

Toplantı sonunda Türk Konseyi Üye Devletlerinin liman temsilcileri, Kazakistan Kuryk Limanı'nı, Bakü, Aktau ve Samsun Limanları arasındaki Kardeş Liman İlişkisi ve İşbirliği Anlaşması'na taraf kılan Ek Protokolü imzalamışlardır.

Taraflar 5. Türk Konseyi Ulaştırma Bakanları toplantısının 2020 yılında Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de düzenlenmesine karar vermiştir.
 
Bakanlar toplantısından sonra Genel Sekreter ve Heyet Başkanlarının katılımıyla, toplantı sonuçları ve ortak gelecek projeksiyonları hakkında ortak bir basın toplantısı düzenlenmiştir.