Türk Konseyi Devlet Başkanları 10 Nisan 2020 tarihinde video konferans yöntemiyle düzenlenen “COVID-19 salgını ile mücadelede Dayanışma ve İşbirliği” başlıklı Zirve’de bir araya geldiler.
Türk Konseyi Dönem Başkanlığını yürüten Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev’in girişimiyle düzenlenen Zirve’ye, Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Kassym-Jomart Tokayev, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Sooronbay Ceenbekov, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Sayın Kurbankulu Berdimuhammedov, Macaristan Başbakanı Sayın Viktor Orbán ve Türk Konseyi Genel Sek-reteri Sayın Baghdad Amreyev iştirak etti.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus da video konferansta yer aldı.
Zirvede Liderler, pandemiye karşı mücadelede Türk Konseyi kapsamındaki işbirliğinin uygulanması ve yaygınlaştırılması, ayrıca pandeminin sonuçlarının, Türk dili konuşan halklar arasındaki dayanışmayı daha da güçlendirecek sağlam bir iradeyle aşılması konusundaki kararlılıklarını vurguladılar.
Liderler ayrıca, milyonlarca insanın hayatıyla birlikte gelecek nesillerin sosyal, ekonomik, ahlaki ve psikolojik durumlarının da kurtarılması için tüm devletler tarafından samimi ve şeffaf bir küresel dayanışma ile ortak eylemler gerçekleştirilmesi gerektiğinin altını çizdi-ler.
Bu bağlamda Liderler, Üye Ülkelerin Sağlık Bakanlarının bir video konferans düzenleyerek; ulusal pandemi eylem planları hakkında bilgi ve tecrübe alışverişinde bulunabileceklerinin, sağlık profesyonellerinin klinik vakaları, uzmanlık ve tedavi yöntemlerini tartışmasını ve paylaşmasını sağlayacak, temel laboratuvar ekipmanları ve yaşamı destekleyen tıbbi ekipman tedarikinin artırılması ihtiyacına yönelik değerlendirmelerde bulunup en iyi uygulamaları görüşerek, pandemi ile ilgili diğer önemli konularda birbirlerine yardımcı olmalarına imkan tanıyacak, çok taraflı bir işbirliği mekanizması başlatmasının gerekliliğinin altını çizdiler.
Liderler, pandemi esnasında Üye Devletler arasında ticari, ekonomik ilişkiler ve ulaştırmanın sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla, nakliye araçlarının sınır geçişlerinin kolaylaştırılması ve bu alanda ortaya çıkan sorunlara yönelik bilgi paylaşımı gibi gerekli tedbirlerin alınmasının önemini vurguladılar.
Bu kapsamda Liderler konuşmalarında, küresel pandeminin bölge ülkelerinin ekonomileri üzerindeki olumsuz etkilerini ele almak üzere Trans-Hazar Doğu-Batı Uluslararası Ulaştırma Koridorundaki taşımacılık operasyonlarının kolaylaştırılmasına özel atıfta bulunarak, tarafların Ticaret ve Ulaştırma Bakanlıklarına, Trans-Hazar Koridoru üzerindeki Türk Konseyi ülkeleri arasında malların serbest dolaşımını sağlayacak somut çözümlerin ele alınması amacıyla aralarında video konferans gerçekleştirmeleri talimatını verdiler.
Üye devletler arasında gıda güvenliğinin sağlanması ve temel malların engelsiz bir şekilde geçişi, küresel salgına karşı mücadelede ve pandemi sonrası dönemde ele alınması gereken en acil konulardan biri olarak kabul edildi.
Liderler ayrıca, Üye Devletlerin topraklarında kalan ve pandemi tedbirleri kapsamında alınan seyahat kısıtlamaları nedeniyle sınırı geçemeyen vatandaşlara herhangi bir yaptırım uygulanmaksızın, vize kolaylığı da dahil olmak üzere, destek ve yardım sağlanmasının önemine değindiler.
Uluslararası toplumla işbirliği yapmaya hazır olduklarını ifade eden Liderler, Birleşmiş Milletler’in pandeminin ağır küresel sonuçlarını ele almak amacıyla başlattığı tüm çaba ve mekanizmaları desteklediklerini belirterek, Dünya Sağlık Örgütü'nün pandemiyle mücadelede etkinliğin artırılması, uluslararası çabaların bu yönde koordine edilmesi ve güçlendirilmesi konusundaki rolünü vurguladılar.
Cumhurbaşkanları, Türk Konseyi Genel Sekreterini Zirve'de ele alınan hususların hayata geçirilmesi ve koordinasyonu hakkında görevlendirdiler.
Toplantının sonunda Devlet Başkanları Zirve Ortak Deklarasyonunu kabul ettiler.