Мақсаттар

Ақпарат және медиа саласындағы ынтымақтастық Түркі мемлекеттері ұйымы үшін ерекше маңызға ие болып келеді. Осы бағытта мүше мемлекеттер арасындағы серіктестікті нығайту үшін ТМҰ ақпарат және медиаға жауапты министрлер мен жоғары лауазымды тұлғалардың жыл сайынғы кездесулерін тұрақты түрде ұйымдастырады. Сонымен қатар, ұйым жұмыс топтары мен үйлестіру комитеттерін құрып, бұқаралық ақпарат құралдары мен ақпарат саласының сарапшыларын тарту арқылы семинарлар, тренингтер және форумдар сияқты тұрақты іс-шаралар өткізіледі. Бұл шаралар ақпарат алмасуды жеделдетуге, тәжірибе бөлісуге және Түркі әлеміндегі ақпараттық кеңістікті одан әрі дамытып, нығайтуға бағытталған.

Механизмдер

Ақпарат және медиаға жауапты министрлер мен жоғары лауазымды тұлғалардың алғашқы кездесуі 2015 жылғы 18 тамызда Астанада өтті. Екінші кездесу 2019 жылғы 7 мамырда Әзербайжанның Баку қаласында ұйымдастырылды. Үшінші кездесу және сегізінші жұмыс тобының отырысы 2021 жылғы 9-10 сәуірде Бакуде өтті. Төртінші кездесу және тоғызыншы жұмыс тобының жиналысы 2022 жылғы 14 мамырда Ыстанбұлда, Түркия Президентінің Коммуникациялар басқармасының ұйымдастыруымен өткізілді.

Сонымен қатар, Түркі мемлекеттері ұйымының аудио-визуалды медиа реттеушілері алғашқы кездесулерін 2022 жылғы 27-28 қазанда Баку мен Шуша қалаларында өткізді. Бесінші министрлік кездесуі және оныншы жұмыс тобының отырысы 2023 жылғы 17 қазанда Бішкекте өтті. Алтыншы министрлік кездесуі мен он бірінші жұмыс тобының жиналысы 2024 жылғы 17-20 желтоқсанда Ташкентте ұйымдастырылды. Жетінші министрлік кездесуі 2025 жылы Әзербайжанда өткізілуі жоспарланған.

Құрылымдық негіз

Министрлік кездесулері мен негізгі нәтижелері

• Ақпарат және медиаға жауапты министрлер мен жоғары лауазымды тұлғалардың 2-ші кездесуінде (2019 жылғы 7 мамыр, Баку) Түркі кеңесіне мүше мемлекеттердің қоғамдық хабар тарату ұйымдары арасында техникалық мәселелерді реттеу мақсатында Ынтымақтастық хаттамасына қол қойылды.
• 2021 жылғы 9-10 сәуірде Бакуде өткен 3-ші кездесуде "2021-2022 жылдарға арналған іс-қимыл жоспары" бекітіліп, оны жүзеге асыру және Мемлекет басшылары мен министрлерінің шешімдерін қадағалау үшін Медиа үйлестіру комитеті құрылды.
• 2024 жылғы 17-20 желтоқсанда Ташкентте өткен 6-шы кездесу қорытындысында Коммюнике қабылданып, ақпарат саласындағы ынтымақтастықты дамытуға арналған 20 іс-шарадан тұратын 2025 жылға арналған іс-қимыл жоспары бекітілді.

Үйлестіру комитеті

• Медиа үйлестіру комитетінің алғашқы отырысы 2021 жылғы 29-30 шілдеде Ыстанбұлда өтті.
• 2-ші отырысы 2022 жылғы 27 қазанда Баку және Шуша қалаларында ұйымдастырылды.

Медиа форумдар мен саммиттер

• 2021 жылы Ыстанбұлда "Тамыры терең өткен, мықты болашақ" тақырыбындағы медиа форумы өтті. 500-ден астам қатысушы, соның ішінде медиа өкілдері, академиктер, әлеуметтік медиа ықпал етушілер және студенттер қатысты.
• 2023 жылғы 21 шілдеде Шуша қаласында "Төртінші өнеркәсіптік революция дәуіріндегі жаңа медиа" тақырыбындағы жаһандық медиа форумы өтті. Түркі мемлекеттері ұйымының Бас хатшысы қатысып, маңызды сөз сөйледі.
• 2023 жылғы 6 қарашада Ыстанбұлда "Медиадағы одақтастық және болашаққа көзқарас" тақырыбында Түркі жаңалық агенттіктерінің медиа саммиті өтті.
• 2024 жылғы 18 желтоқсанда Ташкентте Ақпарат және медиа министрлерінің 6-шы кездесуіне орай медиа форумы ұйымдастырылып, "Ақпарат алмасу саласындағы ынтымақтастық" және "Дезинформация мен жалған жаңалықтарға қарсы күрес" тақырыптарында панельдік сессиялар өткізілді.

Семинарлар мен тренингтер

• 2021 жылғы 29-30 шілдеде Түркия Республикасы Президентінің Коммуникациялар басқармасы ұйымдастырған әлеуметтік медиа тренинг бағдарламасына мүше және бақылаушы мемлекеттерден шамамен 100 қатысушы қатысты.
• 2024 жылғы 26-31 мамырда Ташкент пен Самарқандта "Ақпараттық қызметтер: ұлттық және халықаралық тәжірибе, болашақ перспективалар" тақырыбында семинар өткізілді. Бұл шараны Өзбекстан Президенті Әкімшілігінің Ақпарат және бұқаралық коммуникациялар агенттігі ұйымдастырды.

Байланыс тобы

• Ұлттық телеарналар негізінде құрылған байланыс тобы техникалық, қаржылық және жаңалық бағдарламалары мамандарынан тұрады. Топ білім, мәдениет, спорт және жаңалықтар тақырыптарына бағытталған ақпарат алмасуды жеделдету және бірлескен жобаларды әзірлеу мақсатында жұмыс істейді.

Жобалар

Түркі мемлекеттері ұйымы аясында келесі маңызды жобалар белсенді түрде жүзеге асырылуда:

• Түркі мемлекеттері ұйымының Журналистер қауымдастығын құру — медиа өкілдерінің өзара әрекеттесуін арттыру және тәжірибе алмасу үшін маңызды алаң болады.
• Түркі мемлекеттерінің хабар тарату реттеуші органдары форумы (T-BRAF) — медиа секторы бойынша реттеу және стандарттау саласындағы үйлестіруді жеңілдету мақсатында құрылуда.
• Халықаралық Түркі жаңалықтар арнасы — мүше және бақылаушы мемлекеттердің бірыңғай ақпараттық кеңістігін нығайту және ақпарат алмасу сапасын арттыруға бағытталған жоба.

Осы бастамалар арқылы Түркі мемлекеттері ұйымы медиа ынтымақтастығын күшейтіп, ұйым мүшелерінің жаһандық медиа кеңістігіндегі орнын нығайтуға және заманауи коммуникация мәселелерін тиімді шешуге ұмтылуда.