2021-жылдын 12-ноябрында Стамбул шаарында өткөн ТМУнун 8-саммитинде кабыл алынган чечимдерге ылайык космостук кызматташтыкты өнүктүрүү демилгеси башталган.

Бүгүнкү күнгө чейин Космос агенттиктеринин жетекчилери деңгээлинде 4 жолугушуу жана жумушчу топтордун 5 жыйыны өткөрүлдү. Жакынкы келечектеги эң маанилүү долбоорлор төмөнкүлөр:

• Мүчө жана байкоочу мамлекеттер ортосунда биргелешкен куб-спутникти долбоорлоо, өндүрүү жана учуруу
• Потенциалды чыңдоо жана тажрыйба алмашуу программаларын илгерилетүү
• Мүчө жана байкоочу мамлекеттердин булактарынан алынган спутниктик маалыматтарды биргелешип пайдалануу
• Суу ресурстарын башкаруу, табигый кырсыктарды көзөмөлдөө, экология, айыл чарба ж.б. тармактар боюнча колдонмолордо тажрыйба алмашуу
• Космостук стандарттарды иштеп чыгуу маселесин изилдөө

2021-жылдын 12-ноябрында Стамбул шаарында өткөн ТМУнун 8-саммитинде кабыл алынган чечимдерге ылайык космостук кызматташтыкты өнүктүрүү демилгеси башталып, 2021-жылдын 20-декабрында Баку шаарында Космос агенттиктеринин жетекчилеринин 1-жыйыны өткөрүлүп, космос тармагында биргелешкен аракеттердин пайдубалы түптөлгөн.

2022-жылдын 11-ноябрында Самаркандда өткөн 9-саммиттин чечимдерине, ошондой эле «Түрк дүйнөсүнүн көз карашы – 2040» документине жана ТМУнун 2022–2026-жылдарга карата Стратегиясына ылайык кийинки мезгилдеги кызматташтык багыттары аныкталган.

Космос агенттиктери жана тиешелүү органдардын 2-жыйыны 2023-жылдын 25-апрелинде Ташкентте өткөрүлүп, анда мүчө жана байкоочу мамлекеттер 2023-жылдагы Астана саммитинде куб-спутник долбоорун баштоого чакырылган.

Космос кызматташтыгынын эң маанилүү долбоору — бул биргелешкен куб-спутникти өнүктүрүү. Алгачкы жыйында сунушталган бул демилге акырындык менен өнүгүп келе жатат.

2023-жылдын 25-апрелинде Ташкентте өткөн 2-жыйында тараптар өз колдоолорун тастыктап, ар бир мүчө жана байкоочу мамлекеттен эки техникалык адис жана бир техникалык менеджерди дайындап, Ресурстарды башкаруу боюнча Коомдук комитетти түзүү жөнүндө макулдашышкан.

Жумушчу топтун 3-жыйыны 2023-жылдын 4-октябрында Бакуда өткөн 74-Эл аралык астронавтика конгрессинин алкагында өткөрүлүп, анын артынан 26-октябрда онлайн эксперттик жолугушуу уюштурулган.

Жумушчу топтун 5-жыйыны 2024-жылдын 9–10-июлунда Астанада Казакстандын төрагалыгы астында өтүп, анда биргелешкен куб-спутникти өнүктүрүүнүн кийинки этабы боюнча жалпы жол картасы боюнча консенсус түзүлгөн.

Космос агенттиктери жана тиешелүү органдардын 4-жыйыны 2025-жылдын 23-апрелинде Бакуда өткөрүлүп, анда тараптар ТМУнун туусу астында спутник долбоорун өнүктүрүүгө даяр экенин дагы бир жолу билдиришкен. Мунун ичинде учуруу, X-диапазондогу өткөргүч, спутникти башкаруу системалары, жердеги колдоо жабдыктары, орбитадагы оптиканын калибрлөөсү жана чийки сүрөттөрдү алдын ала иштетүү сыяктуу аспектилер камтылган.

Түрк космос изилдөөчүлөр академиясы

Бул программа Түркиянын Космос агенттиги тарабынан Бурсадгы GUHEM (Gökmen Space and Aviation Training Center) борборунда эки жолу ийгиликтүү өткөрүлдү. Академия түрк жаштарынын космос тармагындагы маалымдуулугун жогорулатып, келечектеги космос лидерлерин тарбиялоого, ошондой эле катышуучулардын ортосундагы ынтымакты жана достукту чыңдоого багытталган.

• Биринчи лагерь 2023-жылдын августунда өткөрүлүп, ага 80 студент катышкан.
• Экинчи лагерь 2024-жылдын августунда өткөрүлүп, ага 50 студент катышып, космос илимдери боюнча практикалык жана теориялык даярдыктан өткөн.

Жалпысынан, мүчө жана байкоочу мамлекеттерден 130дан ашуун студент академияга катышып, обсервациялык астрономия, ракета жана космос илими, астрофизика, күн системасы жана башка темалар боюнча билим алышкан. Бул программа ТМУ алкагында космос тармагында уюштурулган алгачкы окутуу программасы болуп саналат.

Last Update: 12:16:06