Түрк мамлекеттер уюмунун (ТМУ) Энергетика боюнча жооптуу министрлеринин 5-жыйыны 2025-жылдын 10-декабрында Стамбулда болуп өттү.
Жыйынга ТМУга мүчө жана байкоочу мамлекеттердин Энергетика боюнча жооптуу министрлери жана жогорку даражалуу кызматкерлери, ошондой эле ТМУнун Башкы катчысы Элчи Кубанычбек Өмүралиев катышты.
Министрлер жана Башкы катчы ТМУга мүчө жана байкоочу мамлекеттердин фоссилдик отундар жана таза энергия боюнча да маанилүү камсыздоо потенциалына ээ экендигин жана Азия менен Европанын ортосунда стратегиялык жактан өтө маанилүү көпүрөнү түзөрүн баса белгилешип, өсүп жаткан энергетикалык талап, өзгөрүп жаткан энергетикалык рыноктор жана тездеп жаткан глобалдык трансформация шартында ТМУ өлкөлөрүнүн ортосундагы натыйжалуу кызматташтык эми тандоо эмес, жашоо үчүн зарылчылык экендигин билдиришти.
Энергетикалык коопсуздуктун жана стратегиялык өз ара байланыштын маанилүүлүгүнө көңүл бурган министрлер, куурлар, электр берүү линиялары, сактоо жана ташуудан турган интеграцияланган инфраструктуралык тармактарын туруктуу камсыздоону, сооданы жеңилдетүүнү, экономикалык өсүштү колдоону жана Түрк географиясынын геосаясий туруктуулугун бекемдөөнү камсыз кылуу үчүн алмаштырылгыс экенин белгилешти.
Башкы катчы ТМУнун алкагында өсүп жаткан демилгелер — мунай жана газ жаатындагы өкмөттөр аралык кызматташтык үчүн учурдагы жана өнүгүп жаткан алкактар (Баку-Тбилиси-Жейхан, Баку-Тбилиси-Эрзурум, Түштүк Кавказ жаратылыш газы кууру, ТАNAP (Транс-Анатолия жаратылыш газ кууру), ТАP (Транс-Адриатика кууру), Ыгдыр–Нахчыван жаратылыш газы кууру), Азербайжан, Казакстан жана Өзбекстандын ортосундагы Жашыл энергияны өнүктүрүү жана өткөрүү жаатындагы Стратегиялык өнөктөштүк, Орто Азия–Азербайжан Жашыл Энергия Коридорунун Европага экспорттоого багытталган жана узартылышын көздөгөн Азербайжан-Грузия-Түркия-Болгария Жашыл энергия коридору, Камбарата-1 ГЭСи, жана кайра жаралуучу энергияны экспорттоого багытталган Кара деңиз Суу астындагы кабели сыяктуу долбоорлор — ТМУ өлкөлөрүнүн экономикасын гана чыңдабастан, башка аймактардын энергетикалык коопсуздугуна да салым кошуп жатканын баса белгиледи.
Министрлер 2023-2027-жылдарга ТМУ Энергетикалык кызматташтык программасы менен иш-аракеттер планын ишке ашыруу, министрлердин орун басарлары деңгээлиндеги Энергетикалык Координациялык Кеңешти натыйжалуу колдонуу, айрым тармактарда жумушчу топторду пайдалануу, ТМУнун алкагында Аймактык технологиялар жана жашыл демилгелер борборун түзүү, энергетика боюнча адистер үчүн окутуу программаларын жана кесиптик өнүктүрүү иш-чараларын көбөйтүү сыяктуу демилгелер узак мөөнөттүү кызматташтыктын негизин бекемдөөдө өтө маанилүү экендигине макул болушту.
Тараптар ТМУнун Энергетика боюнча жооптуу министрлеринин 6-жыйынын 2026-жылы Өзбекстанда өткөрүүгө макулдашышты.
